Kết thúc năm 2020, nhiều cổ phiếu ngân hàng tăng 50-90% so với đầu năm. Trong đó, SHB là quán quân với mức tăng hơn 210%, và kết năm ở giá 17.000 đồng/cp,VIB tăng 89% có giá 32.400 đồng/cp, LPB tăng 62%, TCB tăng 26%...
Nhóm tăng ít nhất là các cổ phiếu của ngân hàng quốc doanh như VCB tăng 9%, hay BID tăng 5%... Nếu so với mức đáy cuối tháng 3, thị giá cổ phiếu ngân hàng phần lớn đều tăng trên 50%, riêng VIB tăng 150%, LPB tăng 109%, HDB tăng 101%...
Triển vọng tươi sáng
Lý do chính khiến nhóm cổ phiếu ngân hàng trở lại thành tâm điểm của thị trường lúc này là xuất hiện nhiều kỳ vọng về triển vọng trung, dài hạn. Các ngân hàng vẫn có lợi nhuận rất tốt trong năm 2020 bất chấp đại dịch.
Vừa qua, nhiều ngân hàng công bố lợi nhuận 11 tháng tăng trưởng, vượt kế hoạch năm. Đơn cử, MSB báo lãi trước thuế 2.302 tỷ đồng, tăng 116% so với cùng kỳ và vượt 60% kế hoạch năm. ACB cũng ghi nhận lợi nhuận trước thuế lũy kế 11 tháng đạt 8.723 tỷ đồng, vượt 14% mục tiêu kế hoạch lợi nhuận năm; ABBank đạt 1.378 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, hoàn thành 101% kế hoạch lợi nhuận 2020.
Trước đó, VIB báo lãi 4.560 tỷ đồng trước thuế sau 10 tháng, hoàn thành kế hoạch năm, vượt lợi nhuận cả năm 2019.
Từ những thành quả của năm cũ, nhiều ý kiến cho rằng, nếu năm 2021 tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đạt khoảng 6-7% và ảnh hưởng của Covid-19 giảm bớt thì cơ hội lợi nhuận của các ngân hàng sẽ còn tăng trưởng hơn nữa bởi đây là kênh chính giúp Chính phủ sử dụng để đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế.
Ngoài ra, theo báo cáo chiến lược của Công ty chứng khoán VNDirect kỳ vọng tốc độ giải ngân đầu tư công sẽ tiếp tục được duy trì cao và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để thúc đẩy nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng tín dụng trong năm 2021.
Các ngân hàng sẽ là nhóm đầu tiên được hưởng lợi từ xu hướng phục hồi. Tỷ lệ phục hồi sẽ khác nhau giữa các ngân hàng do sự khác biệt về chiến lược kinh doanh, danh mục cho vay, cơ sở khách hàng và khẩu vị rủi ro.
Đặc biệt, nhóm ngân hàng quốc doanh đã dành cả năm 2020 để chuẩn bị nhiều bộ đệm dự phòng thay vì tập trung tăng trưởng, bên cạnh đó có một vài ngân hàng tư nhân cũng thể hiện được khả năng chống chịu trong kịch bản xấu.
Đặc biệt, trong năm 2020 NHNN đã thực hiện nới room tăng trưởng cho nhiều ngân hàng đáp ứng đủ 2 yếu tố về sức khỏe tài chính và khả năng tăng trưởng như Techcombank, HDBank, VPBank, TPBank, MB, VIB…
Do đó, các công ty chứng khoán đưa ra dự báo tăng trưởng tín dụng cho năm 2020 là 9% nhưng sang năm 2021 là 13-14%.
Bên cạnh triển vọng kinh doanh của ngành, ông Quản Trọng Thành, Trưởng phòng Nghiên cứu Phân tích, Khối Khách hàng tổ chức, Công ty Chứng khoán Maybank KimEng còn cho rằng, đến nay, định giá của các cổ phiếu ngân hàng mới quay lại mức đầu năm, tức vẫn ở mức hợp lý.
Khó khăn phải đối mặt
Dù được đánh giá là khả quan nhưng theo các chuyên gia mỗi lo lớn của ngành ngân hàng cả năm 2021 là sự phình to của khối nợ xấu, đặc biệt là khối nợ xấu tiềm ẩn đang được "che" dưới lớp vỏ cơ cấu lại nợ.
Theo nhiều chuyên gia, nợ xấu của ngân hàng có chiều hướng gia tăng, nhất là vào các quí cuối năm; tăng khoảng 30%, tỉ lệ nợ xấu nội bảng có thể ở mức 3% vào cuối năm 2020, có thể tăng thêm trong năm 2021, do tác động của nền kinh tế tới ngành ngân hàng có độ trễ.
Cũng theo báo cáo của VNDirect, khi đại dịch được kiểm soát và nền kinh tế dần phục hồi, tăng trưởng tín dụng sẽ tăng trở lại và NIM có thể được cải thiện bằng cách thay đổi cơ cấu cho vay và tiền gửi, nhưng tác động của nợ xấu chỉ có thể được ngăn chặn khi các ngân hàng thận trọng trong việc thẩm định tín dụng, phân loại nợ và trích lập dự phòng.
Ngoài ra, đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, lợi nhuận có khi chỉ đóng góp khoảng 30% vào đà tăng của cổ phiếu. Do vậy, để đánh giá cổ phiếu ngân hàng có còn “hot” trong năm 2021 là hơi sớm.
Thực tế, nhìn vào đợt tăng vừa qua của nhóm cổ phiếu ngân hàng có thể thấy khá giống với giai đoạn nửa sau của năm 2017- năm Vn-Index tăng trưởng mạnh.
Nếu năm 2017 được xem là “làn sóng lên sàn” thứ nhất của các ngân hàng khi nhiều ngân hàng rục rịch đăng ký hoặc niêm yết cổ phiếu thì năm 2020 sẽ là “làn sóng lên sàn thứ hai”.
Tại thời điểm năm 2017, đây là năm vàng son của các ngân hàng khi tăng trưởng tín dụng tới gần 19%, GDP quý IV/2017 cũng tăng trưởng kỷ lục 7,65%. Trên thị trường chứng khoán, các cổ phiếu ngân hàng cũng ghi nhận mức giá mạnh , có cổ phiếu tăng tới hơn 100%, góp phần lớn vào đà tăng của Vn-Index thời điểm đó.
Tất nhiên, sau khi tăng trưởng nóng hồi cuối năm 2017 và đầu năm 2018 thì các cổ phiếu ngân hàng đã dành một khoảng thời gian khá lâu kéo dài hàng năm để điều chỉnh.
Do đó, với năm 2020, dù mức tăng trưởng tín dụng có khác do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng diễn biến tăng giá của cổ phiếu không mấy khác biệt. Điều này chứng tỏ vai trò của cổ phiếu ngân hàng hiện nay đối với thị trường chung chỉ như một “thế lực cũ”.
Có chăng thời điểm hiện tại quy mô vốn hóa của các ngân hàng đã lớn hơn, hình thành sức mạnh tập trung hơn. Như vậy, khả năng về một diễn biến tương tự sau tăng nóng của nhóm cổ phiếu ngân hàng là hoàn toàn có cơ sở.
